Tavlada Kapı Almak ve Oyuna Başlama Hamleleri

Tavlada kapı almak bu oyunun en önemli özelliğidir.Tavlada kapı almak herhangi bir haneye en az iki pul koymaktır.Bir haneye iki pulumuzu koyduğumuz zaman rakip o pulların üzerine pul koyamaz ve o hane bize ait olur.

Tavlada oyuna başlama hamlelerini bilmek bize oyunda büyük avantaj sağlar.

Pullar Bu Şekilde Dizilir

Resimdeki siyah pulların sizin olduğunu varsayalım.Atılan zarlara göre oyuna bu varyasyon larda başlamak profesyonel oyunculara göre daha avantajlıdır.

Çift zar atıldığı zaman 4 hamle yapma hakkımız olur.

1-1 > 8 hanesindeki pullarımızdan 2 tanesini 7 hanesine taşımalıyız ; 6 hanesindeki pullarımızdan 2 tanesinide 5 hanesine taşımalıyız.Böylece rakibin bizim 1 hanemizde bulunan 2 pulunu kaçmasını zorlaştırmış oluruz.

2-1 > Geri pullar dediğimiz 24 hanesinde bulunan pullarımızdan birini 23 hanesine getirip ; orta pullar dediğimiz 13 hanesinde bulunan pullarımızdan birini ise 11 numaralı haneye getirmek uzmanlara göre yüzdesi en iyi hamle olarak görülür.

3-1 > 8 hanesinden bir pulu 5 hanesine alıp 6 hanesindeki bir pulumuzuda 5 hanesine almak yapılacak en iyi hamle olarak gösterilir.Diğer hamlelerin getirisi düşüktür.

 3-2 > Profesyonel oyunculara göre bu zarda en iyi hamle geri pulumuz dan yani 24 numaralı haneden 1 pul alıp 21 e almak.orta pullardan yani 13 numaralı haneden 1 puluda 2 geri yani 11 e almak.

rakibin oyun stiline göre 13 ten bir adet 11 e ve 1 adet 10 a alıp bir sonraki hamlede daha önce kapılanmayıda sağlayabiliriz.böylece rakibin geri bullarını yani bizim 1 numaralı hanemizde bulunan pulların kaçışını engelleyebiliriz.

3-3 > Uzmanlara göre en iyi hamle 8 hanesinden 5 hanesine iki adet pul almak ve 6 hanesinden 3 hanesine 2 adet pul almaktır.Ancak rakibe göre farklı 2 alternatifte vardır.geri pullarımızı 24 ten 18 e alabiliriz.yada orta pullarımızdan 2 tanesini 13 ten 7 ye alabiliriz.böylece rakip 6-6 atarsa kaçmasını engellemiş oluruz.

4-1 > En iyi hamle geri pulumuzu 24 ten 23 e alıp orta hanedeki  pulumuzuda 13 ten 9 'a almaktır.

4-2 > Oynanması gereken en iyi hamle 4 hanemize kapı almaktır.8 ve 6 dan 1' er pul 4 hanesine kapı alınır.

4-3 > Geri pulunuzu 24 ten 21 e ve orta alandaki pulunuzu 13 ten 9 a indirmeniz önerilir.

4-4 > 24 hanesindeki 2 pulunuzu 20 hanesine ve 13 hanesindeki 2 pulunuzuda 9 hanesine getiriniz.

5-1 > 24 ten 23 e ve 13 ten 8 e birer pul indirmelisiniz.

5-2 > 13 hanemizden 1 pulu 8 e başka bir puluda 13 ten 11 e indirmeliyiz.

5-3 > 3 numaralı hanemizi kapı almalıyız.8 den 3 e ve 6 dan 3 e şeklinde.

5-4 > Orta sahadaki pulumuzu 13 ten 8 e ve diğer orta sahadaki pulumuzu 13 ten 9 a indirmek bize avantaj sağlar.Geri pulumuzu 24 ten 20 ye ve ortadaki pulumuzu 13 ten 8 e şeklindede oynayabiliriz.

5-5 > Orta alandaki 2 pulumuzu 13 ten alıp 3 üncü hanemize koymalıyız.

6-1 > Orta alandaki pulumuzu 13 ten 7 ye ve 8 numaralı hanemizden 1 pulu 7 hanesine koyup kapı almalıyız

6-2 > Gerideki pulumuzu 24 ten 18 e ve orta alandaki pulumuzu 13 ten 11 e indirebiliriz.Ayrıyetten 24 hanesindeki pulumuzu direk 16 numaralı haneyede taşıyabiliriz.

6-3 > Gerideki pulumuzu 24 ten 18 e ve orta alandaki pulumuzu 13 ten 10 a indirebiliriz.Ayrıyetten 24 hanesindeki pulumuzu direk 15 numaralı haneyede taşıyabiliriz.

6-4 > Türler genelde 2 hanesine kapı alırlar ancak yabancı uzmanlar 2 farklı şekilde oynarlar.Bunlardan 1 incisi gerideki tek pulumuzu 24 ten 14 e getirmektir.Diğeri ise 24 ten 18 e ve 13 ten 9 a oynamak.

6-5 > Kesinlikle geri alandaki tek pulumuzu 24 ten 13 e taşımalıyız.

6-6 > Kesinlikle geri alandaki 2 pulumuzu 24 ten 18 e ; orta alandaki 2 pulumuzuda 13 ten 7 ye indirmeliyiz.

Vermiş olduğumuz hamleler uzmanlarca hesaplanıp en iyi yüzdeye sahip olan oyunlardır.

Tavla Oyuna Başlama

Oyuna hangi oyuncunun ilk başlayacağını kararlaştırmak amacı ile her iki oyuncuda birer kez zar atarlar.Büyük zar atan oyuncu oyuna ilk başlar.
İki oyuncununda pullarını ilerleteceği tek bir yön vardır.
Pullarını kendi toplama sahasına ilk götüren oyuncu avantaj sağlar.Bütün pullarını kendi alanına getirdikten sonra pullar toplanmaya başlanır.Pullarını ilk toplayan kişi oyunu kazanır.

Tavlada Gidilecek Yön

Tavlada gidilecek yön ise resimdeki gibidir.
siyah pullara sahip oyuncu siyah ok yönünde pullarını attığı zar sayısı kadar ilerletir ve sonunda siyah pullarının hepsini sol alt köşedeki kendi alanına getirmeye çalışır.

1' den 6' ya kadar numaralı olan yere siyah pullarını getirdiği zaman pullarını toplamaya başlar.
Bütün pullarını ilk toplayan oyuncu oyunu kazanır.

Tavla Nasıl Oynanır

Tavla Oyununda İlk Bilinmesi Gerekenler

1_ Tavla iki kişi arasında oynanır.

2_ 15' i siyah ve diğer 15' i beyaz olmak üzere toplam 30 pul ile oynanır.

3_ Oyuncular pullarını tavla tahtası üzerinde belirli bir şekle göre dizerler.

4_  Tavla iki adet zar ile oynanır.Oyuncular bu zarları tavla üzerine atarlar ve zarın üst kısmında gelen rakam kadar pullarını ilerletirler.

Örneğin: resimdeki Cerny siyah pullara sahip olsun.pullarını attığı zar sayısı kadar mavi ok yönünde ilerletebilir.en sonunda 19 ile 24 alanları içine siyah pullarını sokması gerekir.siyah pullarının hepsini kendi alanına topladıktan sonra artık pullarını dışarı çıkarmaya başlar ve bütün pullarını dışarı ilk çıkaran oyuncu pulunu kazanmış olur.

Sırası gelen oyuncu pullarını attığı zarların toplamı kadar ilerletmek zorundadır. Yukarıdaki tavla tahtasında beyaz oyuncunun 5-1 atması, istediği bir pulunu 5 hane ve istediği ikinci pulunu da 1 hane ilerletmesi demektir. Yada aynı pulu 6 hane ilerletebilir. Beyaz oyuncu oynadıktan sonra sıra siyah oyuncuya geçer. Zar atımları ve ardından pulların ilerlemesi oyuncular tarafından sırayla yapılır. Herhangi bir hanede rakip oyuncunun 1 den fazla pulu var ise o hane üzerine oynayamazsınız. Bu durumda başka bir pulunuzu oynatmak zorundasınız.Eğer herhangi bir hanede rakip oyuncunun tek pulu varsa, üzerine koyup rakip oyuncuyu kırabilirsiniz. Bu durumda rakip oyuncu bu kırık pulu sırası geldiğinde attığı zara göre sizin toplama sahanızdan oyuna sokar. Bu pul atılan zarın değerine göre bir haneye konur ve oyuna bu şekilde giriş yapılır .Yani rakip size göre dezavantajlı duruma düşer. Yukarıdaki tavla tahtasında iki oyuncununda toplama sahasını görebilirsiniz.

Oyunun amacı iki oyuncunun da pulları kendi toplama sahasına getirip diğer oyuncudan daha erken toplamasıdır. Bütün pullarını toplayan ilk oyuncu oyunu kazanan oyuncudur. Pulları toplama işlemi de atılan zarlara göre belirlenir. Örneğin oyunculardan birinin pulları toplama esnasında 5-3 attığını düşünelim. Bu demek oluyor ki o oyuncu 5 ve 3 hanesinden 1 er pul toplamalıdır (Toplama hanelerini her oyuncu için dış köşeden başlayarak 6 haneye ayırdık). 6 ve 5 hanesinde herhangi bir pul yok ise daha düşük hanelerdeki pulları toplamalıdır. Oyuncu 6 hanesinde pulu var fakat 5 hanesinde pulu yok ise ve 5 atmışsa 6 hanesinden 1 hanesine 5 sallamalıdır. Bu durumda 6 hanesindeki pul toplanamaz. Bu kurallar içerisinde bütün pullarını tavla tahtası dışına toplayan ilk oyuncu oyunu kazanır.

OYUNUN AYRINTILARI:

> Başlangıçta oyuna başlamak için atılan zarlar eşit gelirse , büyük zarı atan oyuncu olana kadar zarlar yeniden atılır.

> Pulları toplama işlemi tavla tahtası dışına yapılır. Toplanan pul dışarı alınır.

> Siz son pulunuzu topladığınızda rakip bütün pullarını kendi toplama sahasına sokup en az 1 pulunu toplayamamışsa çift sayı olarak yenilir. Buna mars denir. Yani siz rakibi mars yapmış olursunuz.

> Siz son pulunuzu topladığınızda rakibin tek pulu dahi sizin toplama sahanızda bulunursa rakip 3 sayı olarak yenilir. Buna katmerli mars denir.

Tavla oyununda en önemli hamlelerden biri kapı almak ve bu sayede rakibi sıkıştırmaktır. Bu sebepten dolayı bu yazıdan sonra Tavlada Kapı Almak makalemizi okuyarak oyununuzu dahada geliştirebilirsiniz. Sonrasında ise Tavla Stratejileri Serisi ve alttaki Benzer Yazılar başlıklarına göz atarak usta tavlacı olma yolunda adım atabilirsiniz. Tavla oyununu öğrenirken aynı esnada öğrendiklerinizi uygulamak için internette tavla oynamanız büyük yararınıza olacaktır.

Tavla Tarihi

Tavla ; karşılıklı 12' şer hane üzerine 15 tek renk ve 15 zıt renk ten oluşan pullar ile oynanan iki kişilik bir oyundur.Yapılan arkeolojik araştırmalarda tavlanın Dünya' nın en eski oyunlarından biri olduğu ortaya çıkmıştır.Bulunan en eski kazılarda ise tavladaki pullar ve zarların kemiklerden yapıldığı ortaya çıkmıştır.

     

     Bilindiği kadarı ile, 610 yılında İran şahı Nevşiyan' ın başveziri Büzur Mehir tarafından geliştirilip bugunkü halini almıştır.Tavlanın geliştirilme hikayesi tam olarak şöyledir.

     

     Hint imparatoru satranç oyununu bir elçiyle iran şahı Nevşiyan' a gönderir oyunun yanında birde mektup yollar.Mektubunda satranç kuralları hakkında hiçbir bilgi vermezken şöyle bir mesaj yazmıştır.

İran şahı Nevşiyan' a;

Kim daha çok düşünüyor,

Kim daha iyi biliyor,

Kim daha ileriyi görüyorsa,

O kazanır.

İşte hayat budur...

     Mektubu başveziri Büzur Mehir ile paylaşan Nevşiyan vezirinden satranç oyununu çözmesini ve Hint İmparatoruna gönderilmek üzere yeni bir oyun yampasını ister.Bunun üzerine Büzur Mehir tavlayı geliştirerek günümüzde oynadığımız hale getirir.

     Büzur Mehir tavlayı geliştirirken zaman kavramından ilham alarak tasarlar.

Tavla 1 adet olduğu için 1 yılı simgeler.Tavlanın içerisindeki karşılıklı 6' şar hane 1 yılın 12 ay olduğunu ; 4 köşesi olması 4 mevsimi ; pulların toplam sayısı 1 ayın 30 gününü ; pulların siyah ve beyaz olması gece ve gündüzü ; karşılıklı 12' şer hane ise günün 24 saat olduğunu simgeler.

     Büzur Mehir 14 günlük bir çalışma sonucu geliştirdiği tavlayı Nevşiyan' a sunar ve Hint imparatoruna tavla ile gönderilmek üzere bir mektup yazılır.

Hint İmparatoruna;

Evet,

Kim daha çok düşünüyor,

Kim daha iyi biliyor,

Kim daha ileriyi görüyorsa,

O kazanır.

Ama hayat birazda şanstır.

İşte hayat budur.

     Tavla geleneğinin uzun yıllar boyunca ayakta kalması ve günümüzdede yaygın biçimde oynanması    

çeşitli federasyonların kurulmasına neden olmuştur.Eski (geleneksel) , yeni (modern) şeklinde ikiye ayrılması oyunun kurallarını değiştirmemiştir.Federasyonların çeşitli kurallar ortaya koymalarından dolayı olmuştur.

     Örneğin ;

Zar tutmayı engellemek amacıyla turnuvalarda zarların fincan kuplarda atılması.

Tavla ebatının 21'' olması gibi.

     Tavlada toplamda 5000 civarı hamle olması oyunda ustalaşmanın önemini ortaya koyar.Ancak oyunun zarlar ile oynanması şans faktörünü simgeler.Kısacası tavla hesap etme , taktik , strateji , olasılık ve şansın kullanıldığı bir oyundur.

     Türklerin tavla ile tanışması ise 1400 lü yıllara dayanmaktadır.Osmanlı yükseliş dönemlerinde tavlanın öneminin artması tavlayı yaygınlaştırmıştır.

Ülkemizde halen çok yaygın olarak oynanan tavlada usta oyuncular zar kombinasyonlarının farsça isimlerini kullanırlar.

Örneğin;

1-1 : Hep Yek (Dü Yek)

2-2 : Dü Bara (dubara)

3-3 : Dü Se

3-1 : Se Yek

4-4 : Dört Cihar (caar)

5-5 : Dü Beş

6-6 : Dü Şeş

6-5 : Şeş Beş